St. Jozefgebouw

 Op 22 september 1903 werd in Volendam de “St. Jozefvereniging” opgericht, voortkomend uit lokale pastorale initiatieven. In die tijd zette de Rooms-katholieke kerkelijke autoriteit zich op nationaal en internationaal niveau actief in voor sociale kwesties, zoals het tegengaan van dronkenschap en ander immoreel gedrag van het gewone volk. In Volendam vertaalde dit onderwerp zich in het plan om een verenigingslokaal (patronaat) te bouwen waar jongeren op een verantwoorde manier tijd konden doorbrengen met onder meer lezingen en toneelvoorstellingen, waarbij alleen lichte alcoholische dranken werden geserveerd. Willem Gijsbrechts (1856-1938), sigarenwinkelier en tabakskerver, werd tot de eerste voorzitter verkozen, Jan “Pluk” Pooijer (1870-1943), brandstoffenhandelaar, tot secretaris, en Klaas “van Ootje” / ook wel “de Kabouter” Hansen, (1849-1935), veehouder, tot penningmeester. Hoewel de vereniging onafhankelijk was van andere katholieke organisaties, vereisten de statuten de aanwijzing van een geestelijke adviseur door de kerkelijke autoriteiten, die het bestuur altijd diende te raadplegen. De statuten werden op 12 oktober 1903 goedgekeurd bij koninklijk besluit.

De bouw van het verenigingsgebouw werd vertraagd door diverse factoren, zoals het vinden van een geschikte locatie, financiering en door overlijden en wisselingen binnen de kerkelijke gemeenschap. Rond 1906 adviseerde uiteindelijk pastoor Jan van der Weiden (1858-1935) het bestuur van de Jozefvereniging  grond te kopen in ‘de Meer’, omdat daar de nieuwbouw van Volendam was voorzien. Het bestuur van het St. Jozefgebouw gaf daar gevolg aan door een perceel weiland van 70 bij 50 meter aan te kopen, gelegen achter de Meerzijde. Gemeentearchitect Johannes Letzer (1864-1957), ook verantwoordelijk voor de bouwtekeningen van de eerste woningwetwoningen aan de Calkoengracht, ontwierp vervolgens het verenigingsgebouw. De plaatselijke aannemers A. Steur en H. Bloem wilden het bouwen voor een bedrag van f. 13.164,-. Het (verenigings)gebouw, ook kortweg bekend als ‘De Jozef’, diende tijdelijk als kerkruimte van augustus tot november 1907 vanwege renovaties aan de St. Vincentiuskerk, voordat het op 1 maart 1908 zijn deuren opende voor leden.

Scène uit het toneelstuk ‘Maria Stuart’ van Friedrich von Schiller opgevoerd in de St. Jozef net na de Tweede Wereldoorlog door de toneelgroep onder leiding van Jan Steur. Met v.l.n.r. Marie Steur, Wolt Steur (als Maria Stuart), Jannetje Bootsman (als koningin Elisabeth I), Cor van Zelfst en Pé en Kees Mühren.

De St. Jozefschool werd in 1913 naast het St. Jozefgebouw gebouwd en in 1923 kreeg de aangrenzende straat logischerwijze de naam St. Jozefstraat. Deze straat maakte lange tijd onderdeel uit van het jaarlijkse kermisterrein.

Na de Tweede Wereldoorlog transformeerde Volendam tussen de jaren 1945 en 1975 in een soort “Broadway” met operettes, toneelstukken, revues, cabaret en dansfeesten begeleid door verschillende bands. Tegelijkertijd kende de traditionele maritieme erfenis van aloude balladenzang en volksdansen een hernieuwde opkomst in een buitengewone muzikale opleving. Naast de succesvolle fanfare en drumband wonnen ook het Volendams Operakoor dat in 1951 werd opgericht, de volksdansgroep en rockbands uit de late jaren 1950 aan populariteit, met als hoogtepunt de doorbraak van de popgroep The Cats in 1964, zowel nationaal als internationaal. Meer zangkoren ontstonden, en onder de noemer “Palingsound” boekten de Cats en BZN en solozangers zoals Piet Veerman en Maribelle grote successen, wat op zijn beurt de weg effende voor toekomstige artiesten. Sinds 1908 dient het verenigingsgebouw “de Jozef” als een belangrijke kweekvijver en springplank voor lokaal artistiek talent.

Gebroederlijk management
Rechts Jaap “Cas” Buijs, (1946-2015), later met name bekend als manager van onder andere Jan Smit. Jaap werkte bij de visafslag totdat hij op 20-jarige leeftijd werd getroffen door een maagbloeding. Na zijn herstel wilde zijn moeder niet dat hij nog langer zware viskisten zou tillen, en op haar verzoek kwam hij bij zijn broer Jan Buijs (links op foto, 1940-1985) in dienst. Broer Jan, extra bijgenaamd “Tuf”, was op dat moment manager van de Volendamse popgroep ‘The Cats’. Na verloop van tijd gingen de twee broers gezamenlijk verder onder de naam Artiestenbureau Volendam, waar ze hun bedrijf ook vestigden. Vanaf dat moment waren de broers onafscheidelijk. Het feit dat ze op dezelfde dag geboren waren en hun voorletters op elkaar leken, leidde regelmatig tot verwarring. Later werkten ze succesvol samen met Pussycat, Unit Gloria, Dizzy Man’s Band, George Baker Selection, Drukwerk, Next one, Nick en Simon en de 3JS. Na het voortijdig overlijden van broer Jan in 1985 zette Jaap het bedrijf voort onder de naam Volendam Music. In 1990 trad Alice, de dochter van Jaap, toe tot het bedrijf, gevolgd door Jaap’s zoon Aloys in 1999.

Hans von Hayek (1869-1940) olieverf op doek, 1906, 80 x 60 cm, collectie Tandheelkundig Centrum Volendam. Een zelden uitgeschilderd of gefotografeerd stukje Volendam in 1906, de dijktrap richting de dijksloot langs de Meerzijde. Het huis rechts is tegenwoordig Café-Restaurant De Vrijheid en was tussen 1903 en ca. 1908 een jeugdhonk. Vanaf 1908 werd het nieuwe St. Jozefgebouw in gebruik genomen. Dit was destijds het groot verenigingsgebouw van Noord-Holland. 

wandelroute

Het verleden in het heden verteld met een wandeling langs de mooiste plekjes van Volendam
Kosten € 3,-. (t.g.v. onderhoud route)
• Wandelroute via Google Maps
• Extra verborgen verhalen over de historie van Volendam
• Opmerkelijke infopunten

Gesponsord door:

wandelroute

Het verleden in het heden verteld
met een wandeling langs de mooiste plekjes van Volendam
Kosten € 3,-. (t.g.v. onderhoud route)
• Wandelroute via Google Maps
• Extra verborgen verhalen over de historie van Volendam
• Opmerkelijke infopunten